വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം പതിനെട്ടും പത്തൊന്‍പതും ഇരുപതും ശ്ലോകങ്ങളില്‍ പരമാത്മാവിന്റെ ആദ്യന്തവിഹീനതയും അനന്തവ്യാപ്തിയും തൊട്ടുകാണിച്ചു. ഇപ്പോള്‍ എല്ലാറ്റിനെയും പ്രലയനം ചെയ്യിക്കുന്ന രുദ്രഭാവം എടുത്തുകാണിക്കുന്നു. പ്രാതിഭാസികമായിട്ടുള്ള നാമരൂപങ്ങളുടെയെല്ലാം...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം അര്‍ജുനന്‍ കിടുകിടെ വിറച്ച് തൊഴുതുകൊണ്ടാണ് സംസാരിക്കുന്നത്. സൃഷ്ട്യുന്മുഖമായ പ്രസാദാത്മകതയല്ല, ലോകങ്ങളെ അരച്ചു കലക്കി കുടിക്കാന്‍ ഉദ്യുക്തമായ സംഹാരവ്യഗ്രതയാണ് പരംപൊരുളിന്‍േറതായി ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്ന ഭാവം. (പ്രസാദാത്മകഭാവം ദൃശ്യാവിഷ്‌കാരത്തിന്റെ...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ഈ പറയുന്നവരെല്ലാം പുരാണങ്ങളിലെ കഥാപാത്രങ്ങളാണ്. ബ്രഹ്മാവിന്റെ പുരികക്കൊടിയില്‍നിന്ന് ഉണ്ടായവരാണ് രുദ്രന്മാര്‍ (ദുഷ്ടരെ രോദിപ്പിക്കുന്നവര്‍). അവര്‍ പതിനൊന്നു പേര്‍ ഉണ്ട്. പുരികം വളയുന്നത് അപ്രിയത്തിലാണല്ലോ. ഇവര്‍ ശക്തരും ശിക്ഷകരുമാണ്. അദിതി...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം പ്രപഞ്ചമെന്ന മഹാക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഒരു മിനിയേച്ചര്‍ (miniature) പതിപ്പായി കുരുക്ഷേത്രത്തെ കാണുമ്പോള്‍ വൈരുധ്യങ്ങളുടെ ഉല്‍ഗ്രഥനംതന്നെയാണ് 'ഇവിടെ' നടക്കുന്നതെന്ന് മനസ്സിലാവും. കാമക്രോധാദികളും പരംപൊരുളിന്റെ തന്നെ പ്രകാശങ്ങളാണ്, അഥവാ, ദേവന്മാരാണ്....

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം അമീഹി ത്വാം സുരസംഘാ വിശന്തി കേചിദ്ഭീതാഃ പ്രാഞ്ജലയോ ഗൃണന്തി സ്വസ്തീത്യുക്ത്വാ മഹര്‍ഷിസിധസംഘാഃ സ്തുവന്തി ത്വാം സ്തുതിഭിഃ പുഷ്‌കലാഭിഃ അങ്ങാണ് നിത്യമായ ധര്‍മത്തിന്റെ പാലകന്‍ എന്നതിനാല്‍ ഈ ദേവസമൂഹങ്ങള്‍ അങ്ങയെ ശരണം പ്രാപിക്കുന്നു. ചിലര്‍...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ത്രിമാന-ആനിമേഷന്‍ പ്രസന്‍േറഷനില്‍ ഇപ്പോള്‍ പരമാത്മചൈതന്യം മാത്രം. അത് ആകാശഭൂമികള്‍ക്കിടയിലെ ഇടം മുഴുവനെന്നല്ല സകല ദിക്കുകളിലും നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. അത്യത്ഭുതകരമാണ് ഈ ദൃശ്യം. അതേസമയം അത് അതിഭയാനകവുമാണ്. അപ്രതീക്ഷിതമായത് കാണുമ്പോഴാണല്ലോ അത്ഭുതം...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം മഹാവിസ്‌ഫോടനത്തിന്റെ നീക്കിബാക്കിയാണ് എന്നാണ് ഇപ്പോഴത്തെ അഭ്യൂഹം. ഏതായാലും, സൂര്യനിരപേക്ഷവും വിശ്വവ്യാപിയുമായ 'തപിപ്പിക്കല്‍' ഉണ്ട് എന്ന് തെളിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. അതിന്റെ മറ്റു 'മുഖ'ങ്ങള്‍ അചിരേണ അനാവൃതമായേക്കാം. പ്രപഞ്ചത്തില്‍ എവിടെയെവിടെയാണോ...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ഇതുവരെ കണ്ടതിന്റെയൊക്കെ വെളിച്ചത്തില്‍ അര്‍ജുനന്‍ എത്തിച്ചേരുന്ന സാമാന്യവത്കരണത്തോടെയാണ് പദ്യം അവസാനിക്കുന്നത്: അങ്ങ് സനാതനപുരുഷനാണ്, അഥവാ പുരുഷോത്തമനാണ്. (ക്ഷരം, അക്ഷരം, അക്ഷരാതീതം എന്ന മൂന്നു തലങ്ങളുള്ളതില്‍ അക്ഷരാതീതമാണ്). അനാദിമധ്യാന്തമനന്തവീര്യം...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ഇന്നതെന്ന് പറയാനാവാത്തതാണ് പരംപൊരുള്‍. എന്തുകൊണ്ടെന്നാല്‍, ഒരു വിഷയത്തെ നിര്‍വചിക്കുന്നത്, നേരത്തേ അറിഞ്ഞ മറ്റൊന്നുമായി അതിനെ ബന്ധപ്പെടുത്തിയാണ്. നിര്‍വചനത്തിന് നിരുപാധികത സാധ്യമല്ല. മാത്രമല്ല, നിര്‍വചനനിര്‍മിതിക്ക് കാര്യകാരണനൈരന്തര്യം...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം കിരീടിനം ഗദിനം ചക്രിണം ച തേജോരാശിം സര്‍വതോ ദീപ്തിമന്തം പശ്യാമി ത്വാം ദുര്‍നിരീക്ഷ്യം സമന്താത് ദീപ്താനലാര്‍ക്കദ്യുതിമപ്രമേയം കിരീടം, ഗദ, ചക്രം എന്നിവയോടുകൂടിയവനായും തേജഃപുഞ്ജരൂപനായും സര്‍വത്ര പ്രകാശിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നവനായും നേരിട്ട്...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം സൗരമണ്ഡലവും താരാപഥമെന്ന പ്രാദേശിക താരസമൂഹവും (local galaxy) കഴിഞ്ഞ്, അന്‍ഡ്രൊമീഡയും (Andromeda) വേറെ മുപ്പതോളം ഗാലക്‌സികളും ചേര്‍ന്ന് ഒരു പ്രാദേശിക കൂട്ടായ്മയായി (local cluster) നില്‍ക്കുന്നു. ഇത്തരം കുറെ ക്ലസ്റ്ററുകള്‍ ചേര്‍ന്ന് സൂപ്പര്‍ ക്ലസ്റ്ററുകളാവുന്നു. ഏതുദിശയില്‍...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ഉരഗങ്ങള്‍ എന്നു പറയുമ്പോള്‍, ആ ഇനത്തില്‍പ്പെട്ട മറ്റെല്ലാ ജീവികളുടെയും കൂടെ, വാസുകിയെയും തക്ഷകനെയും ഒരുമിച്ച് പരിഗണിക്കണം എന്നാണ് രാമാനുജാചാര്യന്റെ പക്ഷം. വാസുകി, നിത്യജീവിതത്തിലെ സാമാന്യസംസ്‌കാരത്തെ സംബന്ധിക്കുന്ന ധാരണകള്‍ മുതല്‍ സ്വസ്വരൂപം...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം തതഃ സ വിസ്മയാവിഷ്ടഃ ഹൃഷ്ടരോമാ ധനഞ്ജയഃ പ്രണമ്യ ശിരസാ ദേവം കൃതാഞ്ജലിരഭാഷത (ആ കാഴ്ച കണ്ടതില്‍) പിന്നെ ആശ്ചര്യഭരിതനും രോമാഞ്ചം പൂണ്ടവനുമായി അര്‍ജുനന്‍ ഭഗവാനെ താണു വണങ്ങി (ഇപ്രകാരം) പറഞ്ഞു. കാണാത്തത് കാണുമ്പോള്‍ അത്ഭുതമുണ്ടാകുന്നത് സ്വാഭാവികം....

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം തത്രൈകസ്ഥം ജഗത് കൃത്സ്‌നം പ്രവിഭക്തമനേകഥാ അപശ്യദ്ദേവദേവസ്യ ശരീരേ പാണ്ഡവസ്തദാ അനേകപ്രകാരത്തില്‍ വിഭാഗിക്കപ്പെട്ട ലോകം മുഴുവനും ദേവദേവന്റെ ആ ശരീരത്തില്‍ ഒന്നായി ഇരിക്കുന്നതായിട്ട് അപ്പോള്‍ അര്‍ജുനന്‍ കണ്ടു. ഇപ്പോള്‍ വിശ്വരൂപദര്‍ശനമെന്ന...

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം വേദം ദേവതാപൂജകളും അഗ്‌നിഹോത്രാദികളും മുറയാക്കുന്നു. വേദാന്തമോ, തീര്‍ത്തും വ്യത്യസ്തമായി, ധ്യാനാത്മകമായ സംസ്‌കാരം നല്‍കാനാണ് ശ്രമിക്കുന്നത്. ഈ ചിത്രം ഉണര്‍ത്തുന്ന രസം അത്ഭുതം മാത്രമാണെന്ന കാര്യം ശ്രദ്ധിക്കുക. അനുഗ്രഹഭാവമോ നിഗ്രഹഭാവമോ സൂചിതമല്ല....

വിശ്വരൂപ ദര്‍ശനയോഗം ദിവ്യമാല്യാംബരധരം ദിവ്യഗന്ധാനുലേപനം സര്‍വാശ്ചര്യമയം ദേവം അനന്തം വിശ്വതോമുഖം എണ്ണമറ്റ മുഖങ്ങളോടും കണ്ണുകളോടും കൂടിയും കണക്കില്ലാത്ത അത്ഭുതക്കാഴ്ചകളോടു കൂടിയും അനേകം ദിവ്യാഭരണങ്ങള്‍ അണിഞ്ഞും അസംഖ്യം ദിവ്യായുധങ്ങള്‍ ഉയര്‍ത്തിപ്പിടിച്ചും...