ഭക്തിയോഗം എല്ലാ നദികളും സ്വാഭാവികമായി സമുദ്രത്തിലേക്ക് തിരിയുന്നപോലെ എല്ലാ ജീവനും പ്രപഞ്ചജീവനോട് സഹജാഭിമുഖ്യമുണ്ട്. അതിനാല്‍ ജീവനില്‍ ഭക്തി സാര്‍വലൗകികമായ നൈസര്‍ഗികധര്‍മമാണ്. അഥവാ, ഏവര്‍ക്കും ധര്‍മ്യമായിട്ടുള്ളതാണ്. ജീവന്റെ ഏറ്റവും അടിസ്ഥാനപരമായ കഴിവ് സ്‌നേഹിക്കാനുള്ള...

ഭക്തിയോഗം തന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട യജമാനന്‍േറതായാലും വീട് കത്തി ചാമ്പലായാല്‍ അതില്‍ ചുരുണ്ടുകിടക്കുന്ന സുഖം നായ്ക്കള്‍ സങ്കല്പിക്കുമെന്നൊരു പറച്ചിലുണ്ട്. മനുഷ്യരുടെ രഹസ്യമോഹങ്ങളെ കളിയാക്കാനുണ്ടായ ഈ പറച്ചില്‍, അനികേതന്‍ എന്ന വാക്കിന്റെ അര്‍ഥനിര്‍ണയത്തില്‍ പ്രസക്തമാണ്....

ഭക്തിയോഗം നമ്മെ നിന്ദിക്കുന്നവരും സ്തുതിക്കുന്നവരും അവരുടെ ആവേശഭാരം ഇറക്കിവെക്കുന്നത് നമ്മുടെ അഹംഭാവമെന്ന അത്താണിയിലാണ്. അഹംഭാവമില്ലെന്ന് നല്ല നിശ്ചയമുള്ള ആളുകളെയും ഉരുപ്പടികളെയും ആരും നിന്ദിക്കയോ പുകഴ്ത്തുകയോ ഇല്ല. പൂവിന്റെ ചന്തം ആസ്വദിക്കയല്ലാതെ അതിനെ ആരും...

ഭക്തിയോഗം 'ഞാന്‍' എന്ന് വേറിട്ടൊരു പ്രതിച്ഛായ ഉണ്ടെന്നു വരികിലേ അതിന് അനുകൂലവും പ്രതികൂലവുമായി നിലപാടുകളെ വേര്‍തിരിക്കേണ്ടൂ. ആ വേര്‍തിരിവാണ് ബന്ധു, ശത്രു എന്നുള്ള തരംതിരിവിന് ആസ്​പദം. ഇതേ വേര്‍തിരിവാണ് മാനാപമാനങ്ങളുടെയും നിദാനം. 'ഞാന്‍' എന്ന പ്രതിച്ഛായയ്ക്ക് മാറ്റുകൂട്ടുന്നു...

ഭക്തിയോഗം സുഖം തരുന്നതിനെയും ദുഃഖമുണ്ടാക്കുന്നതിനെയും വെവ്വേറെ കള്ളികളില്‍ തരംതിരിച്ചു വെക്കുന്ന സ്വഭാവം നമ്മുടെ മനസ്സിനുണ്ട്. നല്ലത്, ചീത്ത എന്ന് ഈ കള്ളികള്‍ക്ക് നാം ലേബലൊട്ടിക്കുന്നു. നല്ലതിനായി പരക്കംപായുന്നു, ചീത്ത ഒഴിവാക്കാനും ഓടുന്നു. ഒന്നു നിന്ന് നന്നായി...

ഭക്തിയോഗം യോ ന ഹൃഷ്യതി ന ദ്വേഷ്ടി ന ശോചതി ന കാംക്ഷതി ശുഭാശുഭപരിത്യാഗീ ഭക്തിമാന്‍ യഃ സ മേ പ്രിയഃ ആര്‍ ആഹ്ലാദിക്കാതിരിക്കുന്നുവോ, ദ്വേഷിക്കാതിരിക്കുന്നുവോ, ദുഃഖിക്കാതിരിക്കുന്നുവോ, ആശിക്കാതിരിക്കുന്നുവോ, ശുഭാശുഭങ്ങള്‍ (എന്ന ബോധത്തെ) കൈവെടിഞ്ഞ ആ ഭക്തന്‍ എനിക്കു...

ഭക്തിയോഗം മനഃസ്ഥിതിയുടെ പ്രതിഫലനമാണ് പരിസ്ഥിതി. അകത്തില്ലാത്ത വൃത്തി പുറത്തുണ്ടാവില്ല. ഉണ്ടായാലും നിലനില്‍ക്കില്ല. ശുചിത്വമില്ലെങ്കില്‍ ദേഹവും മനസ്സും ചൊറിയും. ചുറ്റുപാടില്‍ കൊതുകും ഈച്ചയും അണുക്കളും പെരുകും. ഇവയുടെ പ്രതിരൂപങ്ങള്‍ മനസ്സിലുമുയിര്‍ക്കും. രാഗദ്വേഷങ്ങളാണ്...

ഭക്തിയോഗം ഗീത ഊന്നുന്നത് വ്യക്തിയിലാണ്. നല്ല ഇഷ്ടികകൊണ്ടല്ലെ നല്ല കെട്ടിടമുണ്ടാക്കാനാവൂ? ആത്മാനുഭൂതി വ്യക്തിനിഷ്ഠമാണ്, സമൂഹോത്പന്നമല്ല. സ്വയം ഭരിക്കാനാകാത്തവര്‍ക്ക് ആരെയും നന്നായി ഭരിക്കാനാവില്ല, ആരാലും നന്നായി ഭരിക്കപ്പെടാനുമാവില്ല. അത്തരക്കാര്‍ക്ക് നിയമങ്ങള്‍...

ഭക്തിയോഗം സ്ഥിതപ്രജ്ഞന്‍, ജ്ഞാനി, കര്‍മയോഗി, ബ്രഹ്മവിത്ത് എന്നിങ്ങനെ 'രോഗമുക്ത'രായ ഭാഗ്യവാന്‍മാരുടെ പട്ടികയില്‍ ഇപ്പോള്‍ ഭക്തന്‍ ചേരുന്നു. വിശദാംശങ്ങളില്‍ അല്പസ്വല്പം മാറ്റമുണ്ടെങ്കിലും അടിസ്ഥാനപരമായി ഇവരുടെയെല്ലാം ലക്ഷണം ഒന്നുതന്നെയാണ്. പ്രപഞ്ചജീവനില്‍ സ്വജീവാര്‍പ്പണം...

ഭക്തിയോഗം ഇങ്ങനെയുള്ള ഭക്തന്‍ എനിക്കു പ്രിയപ്പെട്ടവന്‍ എന്ന പ്രസ്താവം പ്രാപണത്തിനുള്ള അനുഭാവസൂചനയാണ്. ഒരു ജീവന് ഇത്രയുമൊക്കെ പ്രേമം പരംപൊരുളിനോടുണ്ടായാല്‍ തിരികെ അനുകൂലഭാവമുണ്ടാകുമെന്നാണ് വിവക്ഷിതം. ഇതു പരംപൊരുളിന്റെ ഒരു വിശേഷഗുണമല്ല. പിന്നെയോ, സാരൂപ്യം ലഭിക്കുന്ന...

ഭക്തിയോഗം സകല ചരാചരങ്ങളോടും ദ്വേഷമില്ലാത്തവനും എല്ലാവരോടും മിത്രഭാവത്തോടുകൂടിയവനും തന്റെ എന്ന വിചാരവും അഹന്തയും ഇല്ലാത്തവനും സുഖദുഃഖങ്ങളെ ഒരുപോലെ കരുതുന്നവനും ക്ഷമാശീലനും നിത്യസന്തുഷ്ടനും എപ്പോഴും എന്നോടുതന്നെ ചേര്‍ന്നിരിക്കുന്നവനും ആത്മനിയന്ത്രണമുള്ളവനും...

ഭക്തിയോഗം സര്‍വകര്‍മപരിത്യാഗം എന്ന ആശയത്തെ ഇവിടെ വീണ്ടും മുച്ചൂടും നിരാകരിക്കുന്നു. കര്‍മം ചെയ്യാത്തവന് കര്‍മഫലസങ്കല്പമെവിടെ? ഇല്ലാത്തതെങ്ങനെ ത്യജിക്കാന്‍? സര്‍വകര്‍മപരിത്യാഗിക്ക് കര്‍മഫലത്യാഗം ചെയ്യാന്‍ അവസരമേ ഇല്ല. കുട്ടിയെ കുളിപ്പിക്കുന്ന വെള്ളത്തിന്റെ...

ഭക്തിയോഗം ശ്രേയോ ഹി ജ്ഞാനമഭ്യാസാത് ജ്ഞാനാധ്യാനം വിശിഷ്യതേ ധ്യാനാല്‍ കര്‍മഫലത്യാഗഃ ത്യാഗാച്ഛാന്തിരനന്തരം അഭ്യാസത്തേക്കാള്‍ ജ്ഞാനംതന്നെ ശ്രേഷ്ഠം. ജ്ഞാനത്തേക്കാള്‍ ധ്യാനം വിശിഷ്ടം. ധ്യാനത്തേക്കാള്‍ ഉത്തമമാണ് കര്‍മഫലത്യാഗം. ത്യാഗാനന്തരം ശാന്തി കൈവരുന്നു....

ഭക്തിയോഗം ലോകമാന്യതിലകനും മഹാത്മാഗാന്ധിയും അരവിന്ദമഹര്‍ഷിയും തങ്ങളുടെ ഗീതാവ്യാഖ്യാനങ്ങളില്‍ നിഷ്‌കാമകര്‍മത്തിനാണ് പ്രാമുഖ്യം നല്കുന്നത്. നിത്യജീവിതത്തില്‍ ഏറ്റവും എളുപ്പമായി സ്വീകരിക്കാവുന്ന വഴിയാണ് ഇത് എന്നതുതന്നെയാകാം കാരണം. ജ്ഞാനേശ്വര്‍ മഹാരാജ് ചെടികളെയും...

ഭക്തിയോഗം അറിവും പ്രേമവും അഭ്യാസംകൊണ്ട് ഉണ്ടായിക്കിട്ടാന്‍ പ്രയാസം തോന്നുന്നെങ്കില്‍, വേണ്ട, മനസ്സുമായി ഗുസ്തി പിടിക്കാനൊന്നും പോകേണ്ട. അതിനു പകരം, ചെയ്യുന്ന പണിയെല്ലാം പരംപൊരുളിനുവേണ്ടി ചെയ്യാം. അപ്പോള്‍, ക്രമേണ മനസ്സ് സ്വാര്‍ഥത മതിയാക്കി പരംപൊരുളിലേക്കു വരും....

ഭക്തിയോഗം അഭ്യാസേശപ്യസമര്‍ഥോശസി മത്കര്‍മപരമോ ഭവ മദര്‍ഥമപി കര്‍മാണി കുര്‍വന്‍ സിദ്ധിമവാപ്‌സ്യസി അഭ്യാസയോഗത്തിനും നീ സമര്‍ഥനല്ലെങ്കില്‍, എന്റെ (പ്രതിനിധി എന്ന നിലയില്‍) കര്‍മങ്ങള്‍ ചെയ്യുന്നതില്‍ പരമതത്പരനായി ഭവിക്കുക. എനിക്കു വേണ്ടി (താന്‍ ഒരുപകരണമാണ് എന്ന...